Wat is Telematics?

In de breedste zin van het woord is telematics, in het Nederlands ook wel telematica,  de samensmelting van twee wetenschapsbranches, telecommunicatie, een technologietak waaronder telefoonlijnen en kabels vallen en informatica, waaronder computersystemen vallen. Vandaag de dag staat de term vooral voor telematics fleet management oplossingen, die worden gebruikt bij het beheer van commerciële wagenparken. 

Volgens Gartner verzamelen en verzenden draadloze telematica-toestellen en "black box" technologieën gegevens over het gebruik, de preventieve onderhoudsnoden en het effectieve onderhoud van voertuigen. Telematics fleet management software, onderdeel van telematica, is populair bij veel moderne bedrijven en wordt enerzijds gebruikt om voertuigen en assets te coördineren en anderzijds om tot een alomvattend beeld te komen van de toestand, de winstgevendheid en de productiviteit van hun volledige wagenpark.

De begindagen van telematics 

Telematica heeft zich naast het internet ontwikkeld. Naarmate computers kleiner werden en meer ingeburgerd raakten, groeide de behoefte aan een eenvoudige manier om gegevens uit te wisselen. Telecommunicatietechnologie werd ingezet om computers met elkaar en met andere apparaten te verbinden, zo ontstond telematics, data konden bijgevolg makkelijker worden uitgewisseld. 

(Feit: De eigenlijke term 'telematics' werd in 1978 bedacht door Simon Nora en Alain Minc in hun rapport 'L'Informatisation de la Société' - dat werd opgesteld voor de Franse premier als antwoord op de ontwikkeling van de computertechnologie en het aanbreken van het informatietijdperk.) 

Sindsdien zijn computerprocessors kleiner en tegelijk alomtegenwoordig geworden. Ook zijn de telecommunicatienetwerken nu veel uitgebreider en zijn deze uitermate geschikt geworden om grote hoeveelheden gegevens te versturen, ongeacht van waar de computer zich bevindt.

Of het nu gaat om een vrachtwagen onderweg op meest afgelegen wegen rondom het gehucht Verlorenhoek of een bestelwagen in het centrum van Brussel, telematics data worden in near-real-time verzonden naar het hoofdkantoor zodat de zaakvoerder zijn wagenpark beter kan beheren.

Hoe werkt telematics? 

In essentie bestaat een telematics systeem uit een trackingapparaat dat in een voertuig is geïnstalleerd. Hiermee kunnen telemetrische data worden verzonden, ontvangen en opgeslagen. Het systeem maakt verbinding via de eigen on-board diagnostics (ODBII) of een CAN-BUS-poort met een SIM-kaart in het voertuig zelf. Een on-board modem maakt communicatie via een draadloos netwerk mogelijk. 

Het apparaat verzamelt gps-data en een reeks andere voertuigspecifieke gegevens en stuurt deze via GPRS (General Packet Radio Service), 4G mobiele data en cellulaire netwerkcommunicatie of satellietcommunicatie naar een gecentraliseerde server. De server interpreteert de gegevens en laat ze via beveiligde websites en geoptimaliseerde smartphone of tablet apps aan de eindgebruikers zien.

De geregistreerde telematics data kunnen onder meer locatie, snelheid, zaken als stationair draaien of  hard optrekken en remmen, brandstofverbruik, voertuigdefecten en meer omvatten. Via de analyse van bepaalde gebeurtenissen en patronen, kan deze informatie diepgaande inzichten verschaffen over een volledig wagenpark.

Tracking apparaat registreert de locatie en de onderhoudsinformatie van het voertuig
Gegevens worden verzonden via satellietnetwerken of cellulaire netwerken                                          Verizon Connect servers interpreteren de data
Voertuig tracking updates worden in near-real-time op uw desktop of mobiele apparaat weergegeven

Dus wat kan telematics echt doen? 

Vandaag de dag zijn er vrijwel geen grenzen meer aan de toepassingsmogelijkheden van telematica. De wereld wordt immers elke dag meer verbonden. Dit gebeurt naarmate er meer apparaten in het Internet der Dingen, ook gekend onder de Engelse term Internet of Things (IoT), worden geïntegreerd en er tevens voortdurend nieuwe manieren worden ontwikkeld om locatiegebonden informatie te gebruiken. 

Toch bestaat er bij velen nog steeds het misverstand dat vehicle telematics (voertuigtelematica) alleen maar de gps-locatie van voertuigen laat zien - met andere woorden een simpel puntje op de kaart. Als het over de mogelijkheden van telematics gaat, is dit niet eens het topje van de ijsberg. 

Met de verkregen telematics data kunt u immers vaststellen wanneer een chauffeur te hard rijdt, nagaan hoelang elk voertuig in uw wagenpark stationair is en bestuurders near-real-time meldingen sturen om hen de snelste en meest efficiënte routes te tonen. Daarnaast kunt u ook op de hoogte blijven van het brandstofverbruik, het individuele rijgedrag, de tijd die op (en buiten) specifieke locaties wordt doorgebracht en eventuele dringende onderhoudsnoden.

Het gebruik van telematics stijgt overal in de wereld en zeker ook in België en de Benelux. Volgens een studie (Berg Insight 2018) werd eind 2017 geschat dat 26,4 % van de van de commerciële bedrijfsvoertuigen en -auto’s in de Benelux voorzien waren van een fleet management systeem. Het totale aantal actieve geïnstalleerde fleet management systemen in de Benelux-landen zal naar verwachting toenemen van 0,5 miljoen in 2017 tot 0,9 miljoen in 2022. [1]

Daarnaast blijkt uit de gegevens van ACEA dat België één van de grootste wagenparken van Europa heeft, inclusief bedrijfswagens en bussen. Een wagenpark dat van 2018 tot 2019 met 4.2% is gegroeid en waar telematics technologie een sleutelrol speelt in het verbeteren van de concurrentiepositie van bedrijven.2

Hoe worden telematics apparaten geïnstalleerd? 

Veel fabrikanten van bedrijfsvoertuigen installeren geïntegreerde gps-tracking en telematics technologieën rechtstreeks in hun wagenpark. Als een voertuig niet met deze technologie is uitgerust, kunnen aftermarket gps-toestellen worden geïnstalleerd. Deze kunnen op batterijen werken of via het interne elektrische systeem van het voertuig zelf. 

Sommige Original Equipment Manufacturers (OEM's), zoals Volvo, Mack, Hino, Ford en GM, werken ook samen met telematica providers om een perfecte eindconsumentservaring te bieden. Waarschijnlijk zal de auto-industrie slimme auto's, die gebruik maken van telematics, de komende jaren verder ontwikkelen. Om zo hun klanten betere resultaten te bieden. De ontwikkeling van deze telematics systemen zal sterk samenhangen met het opkomende Internet of Things (IoT) netwerk dat voertuigen verbindt met steden en slimme verkeerstechnologieën.

Wat biedt een telematics systeem voor mijn wagenpark?  

Telematics oplossingen zijn cruciaal voor een efficiënt en doeltreffend wagenparkbeheer. Het implementeren van telematics fleet management in uw wagenpark heeft een aantal belangrijke voordelen voor uw bedrijf. 

Om te beginnen biedt een telematics systeem, via overzichtelijke en gebruiksvriendelijke software, een totaalbeeld van uw wagenpark. Dit alles is binnen handbereik door een mobiele app. Welke bedrijfsleider wil dit nu niet

Bovendien kunnen telematica-oplossingen worden geïntegreerd met bestaande applicaties en systemen. Zo kunnen ze ingezet worden voor veel diverse doeleinden, hoe groot uw wagenpark ook is. Hier volgen vijf fundamentale manieren waarop bedrijven die voor telematics kiezen, het potentieel van hun wagenpark maximaliseren:

Voertuig tracking: Gps-satellieten en -ontvangers, GPRS-netwerken en cloud computing zorgen er samen voor dat voertuigen kunnen worden gevolgd. Een gps-ontvanger downloadt informatie van gps-satellieten en verwerkt deze zodat ze kunnen worden gebruikt in de logistieke sector, bijvoorbeeld als gps-navigatiesystemen voor truckchauffeurs. De ontvanger stuurt deze informatie ook via GPRS naar de webservers die door de dispatch medewerkers op kantoor worden gebruikt. Zo kan de informatie worden gebruikt om de dichtstbijzijnde chauffeur naar een nieuwe opdracht te sturen.

Trailer- en asset-tracking:  Gps-trackers aan aanhangwagens en andere niet-gemotoriseerde assets bevestigen, zorgt ervoor dat u altijd weet waar ze zijn. Daarnaast kunnen ze ook vrachtwagenbestuurders rechtstreeks naar geparkeerde trailers leiden. Wanneer ze een aanhangwagen loskoppelen, kunnen chauffeurs exacte locaties in hun gps-toestel taggen. Deze coördinaten kunnen gemakkelijk worden doorgegeven. Zo kunnen zij, of andere chauffeurs, later makkelijk naar de trailer worden gestuurd. Bovendien kan het systeem zo worden ingesteld dat er direct een waarschuwing naar de mobiele telefoon van een manager wordt gestuurd als een trailer of andere asset zonder toestemming wordt verplaatst.

Onderhoud verbeteren: Telematics fleet management kan een tool zijn om het onderhoud te vergemakkelijken en de levenscyclus van uw assets en voertuigen te beheren. Telematica kan immers gebruiks- en motoruren uitlezen, preventief onderhoud plannen en garantieherstel en service records opvolgen. Fleet managers kunnen zo kosten verlagen en tegelijk de veiligheid van voertuigen beter te volgen. Een dergelijke aanpak staat u toe makkelijk de motordiagnose op te volgen, hieronder vallen de batterijspanning en koelvloeistoftemperatuur, eventuele aandrijflijnstoringen of problemen met de inlaatkleppen of de zuurstofsensoren en nog veel meer.

Gebruikers van gps fleet tracking melden dat ze hun investering terug verdienen in minder dan zes maanden. Lees meer interessante feiten in het Fleet Tracking Trends Rapport. Download het nu.

Safety tracking: Managers kunnen telematics ook gebruiken om de snelheid, locatie, rijstijl en het gebruik van de veiligheidsgordel te controleren. Met telematica krijgt u een digitaal overzicht van elk aspect van de werking van een voertuig.  Zo kunnen wagenparkbeheerders tevens de chauffeurs helpen door veiligheidsnormen beter op te volgen en ongevalpreventie te verbeteren.

Risicoanalyse verzekering: Verzekeringsmaatschappijen kunnen telematica gebruiken om het gedrag van bestuurders te monitoren, zodat ze de risicofactoren nauwkeuriger kunnen bepalen en zo de verzekeringspremies hierop kunnen afstemmen. Telematica-apparaten kunnen ook rapporteren wanneer een voertuig wordt gebruikt op een locatie buiten een aangewezen gebied, waar het in principe dus niet mag zijn. Dit fenomeen is gekend onder de term geofencing.

Wat zijn de voordelen van telematics in fleet management?

Telematics technologie kan voor belangrijke operationele verbeteringen in wagenparkbeheer zorgen:

Lagere brandstofkosten: Telematica kan helpen bij het vaststellen van brandstofverspilling, zoals bij stationair draaien of lekkage. Een snelle aanpak van deze problemen zorgt voor een efficiënter brandstofverbruik en een beter rendement. Daarnaast helpt dergelijk systeem het management ook bij het plannen van de meest efficiënte route voor elke bestuurder. Zo worden onnodige kilometers gereduceerd.

Verbeterde veiligheid: Voortdurende feedback over rijstijl en rijgedrag stelt wagenparkbeheerders in staat bestuurders te coachen en ongewenste rijgewoonten, zoals te hard rijden of hard remmen, te verminderen. Door een beter rijgedrag wordt ook bespaard op brandstof- en onderhoudskosten. Verbeteringen kunnen worden aangebracht op basis van bruikbare, op gegevens gebaseerde rapporten die de prestaties van de bestuurder benadrukken en nieuwe veiligheidstargets ondersteunen.

Verhoogde productiviteit: Near-real-time gps-gegevens kunnen chauffeurs helpen om vertragingen door druk verkeer te voorkomen en rekening te houden met slechte weersomstandigheden. Back office managers kunnen snel en eenvoudig nieuwe of extra bestemmingen aan het dichtstbijzijnde voertuig toewijzen en hen de meest efficiënte route wijzen om er te komen.

Betere payrolling: Door de exacte tijd, van begin tot eind van de dag, waarbinnen een voertuig wordt gebruikt te volgen, beschikken fleet managers over een nauwkeurige, automatische en digitale registratie van hoe lang een medewerker heeft gewerkt. Dit helpt zaakvoerders bij de controle van de uitbetaling van de gewerkte uren en voorkomt dat er onnodig veel tijd wordt besteed aan het handmatig controleren van papieren uurschema's en werkbriefjes.

Verminder ongeautoriseerd gebruik: Controleren of voertuigen enkel tijdens de werkuren onder weg zijn, heeft een aantal voordelen voor de toestand van het voertuig. Het is uitstekende manier om het risico op ongelukken en slijtage die onnodige schade aan het voertuig veroorzaken, te verminderen.

Bent u er zeker van dat geen enkele van uw voertuigen, zonder uw toestemming, in de vrije tijd door bestuurder wordt gebruikt? Met een telematica-oplossing kunt u controleren wanneer een voertuig zich buiten de werktijd verplaatst en heeft u de mogelijkheid om bepaalde gebieden af te grenzen, zogenaamde geofencing, zodat uw voertuigen zich altijd binnen de zone bevinden waar u ze verwacht.

Lagere onderhoudskosten: Fleet telematics kan zo worden ingesteld om meldingen te geven op basis van het aantal gereden kilometers, het motorgebruik of simpelweg de tijd. Koppel dit aan informatie over het rijgedrag en u kunt de slijtage van uw bedrijfsvoertuigen opvolgen om preventief onderhoud te plannen en uit te voeren. Bovendien kan een allesomvattende oplossing u waarschuwen voor foutcodes zoals motorwaarschuwingslampjes, waardoor u niet meer op de bestuurder hoeft te vertrouwen om fouten te melden en u het probleem snel kunt oplossen, zo wordt aanhoudende schade beperkt.

Is telematics duur?

Dat hangt af van welke telematics fleet management oplossing u verkiest. Eenvoudige gps-tracking op een kaart is een relatief goedkope optie, maar geeft zeer weinig bruikbaar inzicht. Het integreren van een telematica-oplossing met andere technologieën zoals digitale tachografen, dashcams, slimme routeplanning en geavanceerd chauffeursbeheer kost meer op voorhand, maar zorgt voor een veel hoger rendement op termijn.

Een beter overzicht helpt om de balans op te maken van wat uw wagenpark nodig heeft en van de manier waarop uw voertuigen worden ingezet. Speciaal voor uw bedrijf gemaakte dashboards maken het eenvoudig om de status van key performance indicatoren (KPI's) en budgetten te bekijken. U kunt alles opvolgen dankzij de near-real-time analyses die het fleet tracking systeem levert. Investeren in telematics is het waard. Op de lange termijn helpt fleet gps-tracking enerzijds om verborgen kosten aan het licht te brengen en anderzijds zorgt het voor een hoger rendement door een hogere productiviteit en efficiëntie in de hele organisatie mogelijk te maken.

De toekomst van telematics

Telematica zal exponentieel groeien naarmate nieuwe toepassingen worden ontwikkeld. Moderne gps-oplossingen en het steeds algemenere gebruik van mobiele apparaten draagt hier zeker aan bij. Steeds meer fleet managers zien in dat ze door een nauwgezette opvolging van hun wagenpark de kosten drukken, de productiviteit verhogen, de chauffeurs responsabiliseren en de overheidsregels volledig naleven.

Aangezien bedrijfsleiders verder kijken dan de basisbehoeften van hun onderneming om "toenemende integratie in alle takken van de onderneming te realiseren, onder meer met mobiel personeelsbeheer, ERP-software en bedrijfsmanagementsoftware", zal telematica een integraal onderdeel worden van alle bedrijven met een moderne fleet. [2]

Bron:  ACEA  
[1].https://www.acea.be/uploads/publications/ACEA_Report_Vehicles_in_use-Europe_2019.pdf  
[2].https://www.acea.be/uploads/statistic_documents/ACEA_Report_Vehicles_in_use-Europe_2018.pdf​)